روند و ساختار حقوقی گذار از جمهوری اسلامی

۲۹ خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (در سال ۲۰۱۶ به آن رای داده شد و در سال ۲۰۲۰ به طور رسمی اجرا گردید)به
تغییرات عمده ای در قوانین این کشور انجامید؛ فرایندی که همچنان ادامه دارد. برآورد می شود که بیش از ۵۰ هزار
قانون در بریتانیا مرتبط با اتحادیه اروپا بوده اند. ممکن است این پرسش مطرح شود که برگزیت چه ارتباطی با ایران
دارد؛ به ویژه که هیچ تغییر رژیمی نیز در میان نبوده است؟
۳۰ باید توجه داشت که برخی از عوامل ریشه ای و مهم برگزیت، ایدئولوژیک یا شبه ایدئولوژیک بودند، مانند حاکمیت
ملی، ناسیونالیسم، یا مهاجرت و پوپولیسم ضد نظام مستقر. این عوامل سبب تغییراتی بنیادی و ماهوی در نظام
حقوقی بریتانیا شدند. در نتیجه، دوران گذار طراحی شده توسط قانون گذاران بریتانیایی می تواند منبع مهمی برای
الهام گیری باشد. فارغ از ارزیابی مثبت یا منفی از پیامدهای سیاسی و اقتصادی برگزیت برای بریتانیا، نحوه طراحی و
اجرای دوره گذار توسط قانون گذاران آن کشور، به وضوح کارآمد بود.
۳۱ هنگامی که برگزیت در سال ۲۰۲۰ به طور رسمی اجرایی شد، دورهای انتقالی به مدت حدود یک سال در نظر
گرفته شد. در این دوره:
۳۱.۱ قوانین اتحادیه اروپا که در روز خروج در بریتانیا قابل اجرا بودند، به عنوان قوانین داخلی باقی ماندند تا
از بروز هرج و مرج حقوقی جلوگیری شود؛ اما
۳۱.۲ قوانین خاصی از اتحادیه اروپا که نماد عضویت بریتانیا در این اتحادیه تلقی میشدند (مانند قانون
جوامع اروپایی ۱۹۷۲)، از همان روز نخست لغو شدند.
این رویکرد، به قانون گذاران بریتانیایی امکان داد تا از خلا حقوقی اجتناب کرده و در عین حال، فضای لازم را برای ابقا یا
لغو قوانین به صورتی دموکراتیک در آینده فراهم کند.
۳۲ تجربه بریتانیا در برگزیت و طراحی دوران گذار آن، نمونه ای موفق و مرتبط با ایران به شمار می آید که می تواند
الهام بخش ما باشد. گزینه ترکیبی که پیش تر در بند ۲۲ شرح داده شد، از این رویکرد الهام گرفته است.
۳۳ بریتانیا و فرانسه، نمایندگان دو سنت حقوقی برجسته میباشند: کامن لا (حقوق عرفی) و سیویل لا (حقوق
مدنی). برخلاف فرانسه، بریتانیا سنت پادشاهی خود را کنار نگذاشت، بلکه به مرور آن را به پادشاهی پارلمانی تبدیل
نمود. این تداوم تاریخی در طول قرن ها، به قانون گذاران بریتانیایی امکان داد تا مهارت بالایی در زمینه پیاده نمودن