فاز صفر: هماهنگی پیش از ورود (پیش از روز اول)
فاز اول: تصرف اضطراری و قرنطینه (روزهای ۱ تا ۱۰)
فاز دوم: تثبیت و اولویت بندی (روزهای ۱۱ تا ۴۰)
فاز سوم: تداوم صنعتی و اعتماد عمومی (روزهای ۴۱ تا ۱۰۰)
فاز چهارم: فعال سازی نهادی (روزهای ۱۰۱ تا ۱۳۰)
فاز پنجم: بازتنظیم حقوقی و مقرراتی (روزهای ۱۳۱ تا ۱۶۰
فاز ششم: آمادگی سرمایه گذاری و تکمیل گذار (روزهای ۱۶۱ تا ۱۸۰)
هدف
این برنامه اضطراری، راهبردی ملی برای احیای تولید صنعتی، فراهم سازی زنجیره های تأمین حیاتی و ایجاد بستر رشد
بلندمدت مبتنی بر تولید و صادرات، پس از فروپاشی رژیم ارائه میدهد. این برنامه بر امنیت، تثبیت نیروی کار، تداوم
زیرساخت ها و اصلاح مدیریت در صنایع کلیدی و پشتیبان ایران
تمرکز دارد.
هماهنگی اجرای برنامه بر عهده مرجع گذار برای احیای صنعت خواهد بود که با همکاری تیم های فنی محلی، مشاوران
بین المللی و متخصصان مقیم خارج منتخب انجام می شود.
سه لایه عملکردی
این برنامه سه لایه عملکردی را پوشش میدهد:
● لایه ۱: احیای فوری و محافظت از سامانه های حیاتی تولید (غذا، سلامت، صنایع مرتبط با دفاع)
● لایه ۲: تثبیت و راه اندازی مجدد بخش های بنیادین و موثر بر اقتصاد و اشتغال زایی (مواد ساختمانی، خودرو،
معدن)
● لایه ۳: هماهنگی و برنامه ریزی برای ورود بخش های پیشرفته و ارزش افزا به فاز احیای کامل در فاز ۲ (پس از روز۱۸۰)
اولویت های کلیدی
۱. تاسیس مرجع گذار برای احیای صنعت: نهاد مرکزی با نظارت بر همه سایت های صنعتی، مناطق تولیدی، و
زیرساخت های اقتصادی ملی شده
۲. تأمین و ارزیابی صنایع لایه ۱ (غذا، دارو، کشاورزی): تضمین تداوم تولید غذا، توزیع، زنجیره های تأمین دارویی و
دسترسی به کود طی دو هفته
۳. انجام سرشماری ملی دارایی های صنعتی: نقشه برداری و ارزیابی شهرک های صنعتی، پالایشگاه ها، کارخانه ها و
مناطق بنگاه های کوچک و متوسط. شناسایی ریسک خرابکاری، غارت و پتانسیل راه اندازی مجدد
۴. راه اندازی برنامه تثبیت نیروی کار صنعتی: پالایش و جذب مجدد کارگران ماهر، مهندسان، مدیران کارخانه و اپراتورها؛
جلوگیری از انحراف منابع به بازار سیاه
۵. بازیابی برق و آب برای خوشه های صنعتی لایه ۱ و ۲: هماهنگی با ستاد گذار انرژی برای اولویت بندی مناطق صنعتی با
اشتغال بالا و پیوند با غذا/دارو
۶. آغاز اصلاحات قانونی و پاکسازی موجودی: مسدودسازی دارایی های صنعتی وابسته به رژیم. آغاز بررسی کارخانه های
تحت کنترل سپاه، نهادهای دولتی و موارد سوءاستفاده از انحصار
۷. ایجاد چارچوب اضطراری تسهیل واردات: همکاری با شرکای بین المللی برای تأمین ورودی های حیاتی: مواد اولیه
دارویی، گندم، تجهیزات پزشکی، کود، قطعات ماشین آلات و بسته بندی بهداشتی
۸. راه اندازی واحد کنترل ریسک زنجیره تأمین: پایش گلوگاه ها، احتکار و ریسک های خرابکاری در حوزه حمل ونقل،
لجستیک کشاورزی و ورودی های صنعتی
۹. تهیه قانون گذار صنعتی موقت: پایه گذاری حقوقی برای مالکیت کارخانه، ملی سازی موقت، حل اختلافات، و مسیر
بازخصوصی سازی
صفحه ۱۱۵
فرضیات
● امنیت سرزمینی و انرژی تا حد زیادی تثبیت شده است (بر اساس تکمیل فازهای
۱–۲ ستاد انرژی)
● جریان داخلی سوخت و برق در بیش از ۷۰ درصد استان ها در حال بازیابی است
● دولت گذار، مشروعیت اولیه مردمی و شناسایی بین المللی دارد
● دارایی های صنعتی وابسته به سپاه و بنیادها تا حدی مسدود یا ایمن سازی شده اند
● خطوط اعتباری کوتاه مدت وارداتی یا ترتیبات تهاتری با کشورهای همسایه و متحدان
غربی فراهم است
فاز صفر: هماهنگی پیش از ورود (پیش از روز اول)
● تشکیل مرجع گذار برای احیای صنعت تحت فرمان رهبر خیزش ملی
● تهیه نقشه اولویت بندی خوشه های صنعتی بر اساس لایه بندی: لایه ،۱ ،۲ و ۳
● ایجاد سامانه پایش اضطراری زنجیره تأمین: نقشه برداری از جریان گندم، مواد دارویی، کالاهای پزشکی و سایر
اقلام ضروری
● هماهنگی با ستاد گذار انرژی و واحد اضطراری آب جهت آماده سازی خوشه های صنعتی برای بازیابی تدریجی
انرژی
● هماهنگی با شرکای بین المللی برای واردات سریع اقلام ضروری و موجودی پل (دارو، نهادههای غذایی، بذر، مواد
شیمیایی کشاورزی و…)
فاز اول: تصرف اضطراری و قرنطینه (روزهای ۱ تا ۱۰)
● تصرف و ایمن سازی تأسیسات تولیدی بزرگ تحت کنترل نهادهای وابسته به سپاه (خاتم الانبیا، بنیاد
مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام)؛ بازداشت یا تعلیق مدیران ارشد و جایگزینی آنها با متخصصان بومی
ارزیابی شده
● محافظت از تأسیسات لایه ۱ (آسیاب های گندم، کارخانجات لبنی، کارخانه های دارویی، تولیدکنندگان خوراک
طیور) با کمک نیروهای نظامی و حمایت نیروی کار محلی
● استقرار تیم های سریع ارزیابی موجودی و ظرفیت برای بررسی عملکرد خطوط اصلی صنایع کشاورزی و داروسازی
صفحه ۱۱۶
● تصرف و ایمن سازی انبارهای گمرکی، مراکز ذخیره ورودی های صنعتی، و انبارهای بازار سیاه تجهیزات پزشکی
● ممنوعیت صادرات اقلام حیاتی غذایی و بهداشتی تا زمان تثبیت ملی
فاز دوم: تثبیت و اولویت بندی (روزهای ۱۱ تا ۴۰)
● فعال سازی داشبورد ملی صنعت: آمار روزانه و هفتگی تولید کالاهای حیاتی
● راه اندازی واحد انطباق داروسازی با استانداردهای GMP با همکاری مشاوران فنی سازمان جهانی بهداشت
WHO یا آژانس دارویی اروپا EMA برای بازسازی اعتماد به کیفیت و ایمنی داروها
● نهایی سازی مناقصه های اضطراری برای قطعات، بذر و مواد شیمیایی برای پر کردن خلاهای تولید
● تشکیل هیئت بازبینی خریدهای عمومی برای جلوگیری از دستکاری قیمتی، رانت سیاسی یا قراردادهای فامیلی
● گسترش اعزام متخصصان غربت نشین به خوشه های دارو، صنایع غذایی، مصالح ساختمانی و لجستیک
● آغاز بازبرندسازی و پاکسازی محصوالت با برندهای رژیم سابق (داروها، کودها، اقلام خوراکی)
فاز سوم: تداوم صنعتی و اعتماد عمومی (روزهای ۴۱ تا ۱۰۰)
● فعال سازی داشبورد ملی صنعت: آمار روزانه و هفتگی تولید کالاهای حیاتی
● راه اندازی واحد انطباق داروسازی با استانداردهای GMP با همکاری مشاوران فنی سازمان جهانی بهداشت (WHO )
یا آژانس دارویی اروپا (EMA )برای بازسازی اعتماد به کیفیت و ایمنی داروها
● نهایی سازی مناقصه های اضطراری برای قطعات، بذر و مواد شیمیایی برای پر کردن خلاءهای تولید
● تشکیل هیئت بازبینی خریدهای عمومی برای جلوگیری از دستکاری قیمتی، رانت سیاسی یا قراردادهای فامیلی
● گسترش اعزام متخصصان غربت نشین به خوشه های دارو، صنایع غذایی، مصالح ساختمانی و لجستیک
● آغاز بازبرندسازی و پاکسازی محصولات با برندهای رژیم سابق (داروها، کودها، اقلام خوراکی)
فاز چهارم: فعال سازی نهادی (روزهای ۱۰۱ تا ۱۳۰)
● تأسیس وزارت گذار صنعت، تجارت و تولید: ادغام وزارتخانه های رژیم سابق (صنعت، معدن، تجارت)، بنیادها و
هلدینگ های کلیدی در ساختاری موقت با تمرکز بر تثبیت صنعت، اصلاح حقوقی و راه اندازی مجدد
صفحه ۱۱۷
● آغاز ثبت نام مجدد ملی صنعت: قرار دادن کلیه شرکت های دولتی، خصوصی و شبه دولتی (وابسته به سپاه)
تحت حمایت قانونی گذار؛ آغاز راستی آزمایی دارای یها و صدور مجوزهای موقت توسط هیئت گذار
خصوصی سازی
● گسترش راه اندازی لایه ۲: بازگشایی خوشه های سیمان، مس، کود اوره، قطعات خودرو و مونتاژ ICT بر اساس
وضعیت ممیزی و دسترسی انرژی؛ اولویت با حفظ شغل و تأمین ورودی های کلیدی
● راه اندازی کارگروه صنایع استراتژیک ملی: تشکیل جلسات متخصصان ارزیابی شده داخلی و مقیم خارج برای
طراحی مسیرهای صنعتی سازی مجدد در حوزه های خودرو، پتروشیمی، معدن، دفاعی و فناوری اطلاعات
فاز پنجم: بازتنظیم حقوقی و مقرراتی (روزهای ۱۳۱ تا ۱۶۰
● راه اندازی دادگاه های صنعتی موقت: آغاز رسیدگی حقوقی به دعاوی مالکیت، انحلال انحصارات، و بازگرداندن
کارگران؛ تضمین شفافیت و سلامت قضایی
● صدور نقشه راه انطباق صنعتی: انتشار استانداردهای موقت برای انتشار آالاینده ها، مصرف آب، ایمنی، حقوق
کارگران و مبارزه با فساد، همسو با اصول پروژه شکوفایی ایران (IPP )و الزامات بازارهای صادراتی
● گسترش هماهنگی با ستاد گذار انرژی (TECU )و تیم های زیرساخت انرژی: یکپارچه سازی برنامه های احیای
صنعت با تثبیت مالی و دسترسی به خدمات در خوشه های اصلی
● استقرار واحدهای نظارت صنعتی: تیم های میدانی برای پایش اجرای برنامه ها، جلوگیری از خرابکاری یا بازگشت
انحصارات و گردآوری بازخورد از فعالان صنعتی
فاز ششم: آمادگی سرمایه گذاری و تکمیل گذار (روزهای ۱۶۱ تا ۱۸۰)
● انتشار فهرست سرمایه گذاری صنعت پاک: راه اندازی یک پایگاه داده شفاف و عمومی از دارایی های صنعتی
بازسازی شده، شامل کارخانه های تولیدی ، واحد های فرآوری و یا زیرساختها،همراه با وضعیت قانونی سطح انطباق
و شاخص آمادگی برای جذب سرمایه
● تدوین بسته قانونی اضطراری سرمایه گذاری صنعتی: پیشنهاد اصلاحات در حوزه ورشکستگی، سرمایه گذاری های
مشترک (JV)، سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI)، حمایت های کارگری و مسیرهای خصوصی سازی پس از
بحران
صفحه ۱۱۸
● نهایی سازی نقشه راه دو ساله نوسازی صنعت (نسخه اولیه): ادغام برنامه های دسترسی به انرژی، تربیت نیروی
کار ماهر، توسعه بنگاه های کوچک و متوسط، هدف گذاری صادرات و تاب آوری صنعتی؛ انتشار عمومی پس از
روز ۱۸۰
توصیه ها
● تشکیل شورای اضطراری صنعت ملی به ریاست نماینده رهبر خیزش ملی: این شورا شامل نمایندگان مرجع گذار
احیای صنعت (TIRA)، رهبری موقت وزارت صنعت، تجارت و تولید (MITP)، ستاد هماهنگی انرژی (TECU )و
ناظران بین المللی خواهد بود
● اولویت بخشی به تداوم لایه ۱ در پیام رسانی عمومی: به روزرسانی های روزانه، نشست های خبری و شفافیت برای
مقابله با شایعات، فساد یا روایت سازی های عوامل رژیم پیشین
● تصویب پیشاپیش مسیرهای وارداتی برای نهادهای کشاورزی و بهداشتی در قالب
پروتکل های بشردوستانه
● اجرای کمپین بازبرندسازی برای تمایز تولیدات پاک پسارژیم از برندهای فاسد دوران گذشته
نتایج مورد انتظار
● عدم اختلال در تأمین مواد غذایی، دارو یا کالاهای صنعتی حیاتی
● فعالیت اقتصادی ملموس در نواحی تولیدی شهری و روستایی ظرف ۳۰ تا ۴۵ روز
● افزایش اعتماد عمومی به حکومت گذار از طریق شفافیت و ثبات
● فعال سازی بخشی از صنایع سنگین، مصالح ساختمانی و فرآوری کشاورزی تا روز ۹۰
● ایجاد زیرساخت حقوقی و نهادی برای احیای کامل صنعت در سالهای اول و دوم
صفحه ۱۱۹
پایش و ارزیابی عملکرد
شاخص های موفقیت
بازیابی تولید صنعتی
● درصد ظرفیت تولیدی بازیابی شده در بخشهای لایه ۱ و ۲
● تعداد سایت های صنعتی فعال که تحت مجوزهای موقت بازعملیاتی شده اند
تداوم نیروی کار و اعتماد عمومی
● درصد نیروی کار ماهر بازگشته و حفظ شده در واحدهای حیاتی
● تعداد برنامه های بازآموزی و رهبری مشترک با متخصصان مقیم خارج
بازیابی صادرات و لجستیک:
● حجم صادرات کالاهای کلیدی در مقایسه با سطح پیش از فروپاشی
● تعداد مسیرهای لجستیک مرزی که تثبیت و پایش شده اند
حکمرانی و شفافیت:
● تعداد حسابرسی های خصوصی سازی تکمیل شده
● حجم دارایی های صنعتی بازپس گرفته شده از نهادهای وابسته به سپاه
● تعداد ثبت نام ها در پورتال سرمایه گذاری صنعت پاک
مشارکت عمومی و ارتباطات:
● تعداد میزگردهای مردمی، جلسات هماهنگی با ذین فعان و نشس تهای مشترک داخلی–خارجی
فرآیند بازبینی:
● گزارش های دوهفته یکبار به دولت انتقالی و نهاد خیزش ملی
صفحه ۱۲۰
● داشبوردهای عملکرد عمومی در روزهای ،۳۰ ۹۰ و ۱۵۰ برای ایجاد اعتماد مردمی
● حسابرسی های فنی خارجی در روزهای ۶۰ و ۱۸۰ توسط ناظران بین المللی
● دریافت بازخورد از اتحادیه های صنعتی و ادغام آن در سیاست های بازبینی شده فصلی
چالش های سیاسی پیش بینی شده
چالش ۱: مقاومت انحصارهای صنعتی وابسته به سپاه
● ریسک: تلاش برای حسابرسی، مصادره یا خصوصی سازی هلدینگ های وابسته به رژیم (مانند خاتم االنبیا)ممکن
است با کارشکنی یا خرابکاری پنهان مواجه شود
● راه حل: صدور احکام حقوقی مسدودسازی دارایی ها، حمایت آشکار بین المللی از خصوصی سازی پاک و استقرار
نیروهای امنیتی در واحدهای حساس
چالش ۲: واکنش منفی عمومی به خصوصی سازی یا مشارکت ایرانی های مقیم خارج
● ریسک: جریانات پوپولیستی ممکن است خصوصی سازی را به عنوان غارت خارجی یا مدیریت مشترک ایرانی های
مقیم خارج را به عنوان تبعیض نخبگان جلوه دهند
● راه حل: کمپین های ارتباطی عمومی با تأکید بر مالکیت ملی، اشتغال و منافع عمومی؛ جفت سازی ایرانی های
مقیم خارج با همکاران داخلی؛ اولویت دادن به شفافیت
چالش ۳: قاچاق، غارت یا بازارهای غیرقانونی در دوره گذار
● ریسک: با بازتنظیم نظام های حقوقی، تجارت غیرقانونی سوخت، فولاد و داروها ممکن است افزایش یابد
● راه حل: تشکیل نیروی ویژه گمرک تحت کارگروه صنایع استراتژیک (ISTF )با هماهنگی مرزی؛ حضور پلیس در
مناطق صنعتی؛ استفاده از فناوری برای ردیابی
چالش :۴ ادامه فرار مغزها یا مهاجرت متخصصان
● ریسک: باقی مانده متخصصان ممکن است به دلیل عدم اطمینان مهاجرت کنند و فرآیند بازراه اندازی را مختل
نمایند
صفحه ۱۲۱
● راه حل: ارائه قراردادهای موقت ۱۲ ماهه؛ همکاری با وزارت کار و آموزش برای بازآموزی و تثبیت
چالش ۵: بلاتکلیفی حقوقی و تأخیر در جذب سرمایه خصوصی
● ریسک: نبود اصلاحات در دادگاه های تجاری، قوانین ورشکستگی یا چارچوبهای JV ممکن است مانع
سرمایه گذاری ایرانی های مقیم خارج یا خارجی شود
● راه حل: تدوین ضمانت های قانونی موقت تحت نظر MITP با نظارت پارلمان گذار؛ انتشار جدول زمانی برای
اصلاحات کامل
چالش ۶: رخوت اداری از سوی مدیران میانی وابسته به رژیم سابق
● ریسک: برخی مدیران میانی ممکن است اجرای اصالحات را ُکند یا در آن سنگ اندازی کنند
● راه حل: اجرای ارزیابی و بررسی وفاداری؛ ترکیب رهبری گذار با همکاران بومی در قالب قراردادهای موقت؛ چرخش
مدیریتی منطقه ای